2017'de Tarıma Ne Kadar Destek Verilecek?
Önümüzdeki yıldan itibaren hükümetin tarımsal destekleme politikası değişecek. Çiftçiye mazot desteği 2018’de başlayacak. Tarım ve Hayvancılık sektörünün duayen yazarı Ali Ekber Yıldırım kaleme aldığı yazısında 2017 desteklerine vurgu yaptı.
Tarımsal destekleme politikasında 1 Ocak 2017 itibariyle önemli değişiklikler olacak. Başbakan Binali Yıldırım'ın açıkladığı "Milli Tarım Projesi" çerçevesinde bitkisel üretimde Tarım Havzaları Üretim ve Destekleme Modeli uygulanacak.
Hayvancılıkta ise,havza modeli benzeri bir uygulama ile alt bölgeler oluşturuluyor. “Yetiştiricilik”, ”Besicilik”, “Süt ve Sanayi Bölgesi” olarak belirlenen illerde yüzde 50'ye varan oranda hibe destekleri sağlanacak.
Havza modeli kapsamında hangi ürüne ne kadar destek verileceği konusunda Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı çalışmalarını sürdürüyor. Bu çalışma tamamlandığında Tarımsal Destekleme ve Yönlendirme Kurulu'nda ele alınarak son şekli verilecek ve Bakanlar Kurulu Kararı olarak kaleme alınacak. Bakanların imzasından sonra Karar Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Bu sürecin 2017 yılının ilk çeyreğinde tamamlanması bekleniyor. Çiftçi hangi ürüne ne kadar destek alacağını bir kaç ay sonra öğrenebilecek.
Ürün bazında verilecek desteklerle ilgili çalışma sürerken, 2017'de toplamda verilecek destek miktarı belli oldu. Resmi Gazete'de yayımlanan 2017 Programı'na göre tarıma gelecek yıl için 12 milyar 838 milyon lira nakdi destek verilmesi öngörülüyor. 2016 yılına göre tarımsal destekleme bütçesinde yüzde 10.2 oranında artış olacak.
2017 Yılı Programı'nda tarım destekleri ile ilgili özetle şu değerlendirmeye yer verildi
"Tarım desteklerinin havza, ürün ve su kısıtı temelinde farklılaştırılarak bunların idare ve kontrolünün alan bazlı yapılması, çeşitli kurumlar tarafından uygulanan farklı destek programları arasında tamamlayıcılığın sağlanması ile üretici veya işletmelerin gelir seviyelerinin desteklemelerde dikkate alınması öncelikli görülmektedir. Bu çerçevede, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yeni havza bazlı destek modeli 2017 yılında yürürlüğe konulacaktır.
Tarımsal destek ödemelerinde 2015 yılı gerçekleşmesi ile 2016 yılı gerçekleşme tahmini ve 2017 yılı programı kıyaslandığında, nominal olarak tüm destek ödeme tutarları artmaktadır. 2015 yılı ile kıyaslandığında, 2016 ve 2017 yıllarında, alan bazlı destek ödemelerinin toplam ödemeler içindeki ağırlığında düşüş beklenmektedir. Fark ödemeleri ve hayvancılık desteği ödemelerinin toplam ödeme içerisindeki ağırlığında ise yıldan yıla değişim olabileceği öngörülmektedir. Kırsal kalkınma desteklerinde ise göreceli olarak artış beklenmektedir."
Mazot desteği 2018'de uygulanacak
Başbakan Binali Yıldırım'ın Milli Tarım Projesi kapsamında açıkladığı çiftçiye ödenecek yüzde 50 mazot desteği 2017 bütçesinde yer almadı. Daha önce de yazdığımız gibi mazot desteği 2018'de uygulanacak. 2017 Programı'na göre alan bazlı tarımsal destek kapsamında 2017 yılında 3 milyar 183 milyon lira destekleme ödemesi yapılacak. Bu toplam tarım desteklerinin yüzde 24.8'ini oluşturacak. 2015'te alan bazlı desteklerin toplam destekler içersindeki payı yüzde 30.1 iken 2016'da yüzde 27.9 olacağı tahmin ediliyor. Bu yıl önce kaldırılan sonra tekrar uygulamaya konulan toprak analiz desteği 2017'de de devam edecek.
En çok destek hayvancılığa
Son yıllarda olduğu gibi 2017'de de tarımsal desteklerde aslan payı hayvancılık sektörünün olacak. Toplam destekler içerisindeki payı yüzde 29.5 olarak belirlenen hayvancılığa 2017'de 3 milyar 793 milyon lira destek sağlanacak. 2016'da hayvancılık desteği 3 milyar 13 milyon lira, 2015'te ise 2 milyar 973 milyon liraydı. Hayvancılık desteklerinde 2017'de 2016'ya göre yüzde 25.9 artış öngörülüyor.
Prim, kırsal kalkınma ve tarım sigortalarında artış
Resmi Gazete'de yayımlanan 2017 Programı'nda tarımsal desteklere ilişkin en dikkat çekici değişiklik ise tarım sigortaları desteğindeki artış oldu. Tarım sigortaları desteği 2015'te 529 milyon lira, 2016'da 550 milyon lira olarak belirlenirken 2017'de yüzde 63.6 oranındaki artışla 900 milyon liraya çıkarılıyor. Bu artışta sigorta kapsamının genişletilmesi etkili oldu.
Hayvancılıktan sonra en yüksek destekleme kalemini oluşturan prim desteği olarak adlandırılan Fark ödemesi desteği ise, 3 milyar 335 milyon lira olarak belirlendi. Bu destek 2015'te 2 milyar 728 milyon lira olarak gerçekleşirken 2016'da 3 milyar 304 milyon lira olarak gerçekleşeceği öngörülüyor.
Özetle, 2017'de tarıma 12.8 milyar lira destek verilecek.Fakat bu yıl çok konuşulan ve çiftçinin dört gözle beklediği yüzde 50 mazot desteği 2018'de uygulanacak. Çiftçinin beklentisi ve isteği tohumu ekmeden ürün bazında desteklerin açıklanması. Fakat, bugüne kadar hiç bir hükümet bunu başaramadı. Umarız bir gün bu da gerçekleşir ve üretici buna göre üretime karar varır.