Ödemiş Çöp Deponi Alanı

Halk dilinde ‘çöp’ olarak bilinen katı artıklar/atıklar yerleşim merkezlerimiz için önemli çevre sorunu teşkil etmektedir. İnsanların günlük faaliyetleri sonucu ortaya çıkan; akışkan olmayan ve her türlü işe yaramaz, atılmış-malzeme katı atık olarak değerlendirilmektedir. TUİK-2008 verilerine göre ülkemiz şehirlerinde kişi başına günlük çöp miktarı 1,15 kg’dır. Köylerde ise yeşil atıkların hayvan yemi olarak kısmen kullanılması ve ambalajlı malzemelerin daha az tüketilmesi dikkate alınarak kentlerde oluşanın %60’ı kadar atık oluşacağı varsayılmaktadır. Bu miktarlar gözönüne alınarak, kentlerde ne oranda çöp oluştuğu anlaşılabilir.

Toplumsal yaşam geliştikçe ve tüketim alışkanlıklarının değişmesi ile katı artık/atık miktarı da artıyor. Katı atıklar/çöpler birçok belediye kuruluşlarınca doğada herhangi bir ayrıştırılma işlemi yapılmaksızın kamyonlara yüklenip tarlalara dökülüyor, sonra da üstü toprakla örtülüyor. Oradan sızan kirlilik ve kimyasal nitelikli atıklardan yeraltı sularına karışan cıva, nikel, kadmiyum gibi elementler yeraltı suyuna karışıyor.

Ayrıca, çöp yığınlarında meydana gelen çürümeler ve bozunmalar gaz oluşumuna neden oluyor. 1993 yılında İstanbul’da Ümraniye çöplüğündeki patlama ile çöplerin ürettiği gaz bir kez daha gündeme gelmişti. Günümüzde, yerel yönetimler konuya daha ciddi yaklaşmaya başladı.

Şehir çöpünün nerelere döküldüğü yaz gelince veya çöp üzerinde dalıp-çıkan yabani kuşlar görüldükçe anlaşılıyor, işin vahameti fark ediliyor.

Ödemiş havzasının çöpleri de uzun yıllar tarım alanlarına gömülerek bertaraf ediliyordu. Ödemiş Sanayi Sitesi’nin kıyısında, şimdiki Yeni Hal Tesisi alanı Ödemiş çöplerinin toplandığı alandı. Yıllar boyu çöpler, buradan kamyonlarla önce, Küçükmenderes Nehri kıyısına, sonra kuruyan Pabuçcu Gölü üzerine, tekrar Küçükmenderes Nehri kıyısına gömüldü.

Ödemiş Belediyesi, 2012 yılında gerekli duyarlılığı göstererek Hayvan Pazarı önündeki bu alanı temizleyip çöpleri kaldırdı. Öte yandan, modern bir Çöp Depolama Alanı projesi başlattı.

2001 yılında Bakanlık tarafından Ödemiş Belediyesi’ne Türkönü Köyünde 90 bin metrekarelik alanı çöp deponi tesisleri için tahsis edilmişti. Ödemiş Belediyesi’nin başını çektiği ve 3 İlçe ile 10 Belde Belediyesi’nin ortak olduğu Küçükmenderes Çevre ve Altyapı Birliği 2011 yılında 11 ayrı kurumdan zorunlu izinleri aldı ve Çöp Deponi Tesisi’nin projeleri çizdirildi. Gerekli proje onayları alındı, 2012 yılında ihaleye çıkıldı ve ihale 2.735.818 TL bedel ile sonuçlandı, inşaat başladı.

Çöp Deponi Tesisleri’nin yapımı sırasında gerek İzmir Anıtlar Kurulu, gerekse İl Özel İdaresi tarafından çöp deponi alanının antik Neikaika Kenti sit bölgesi içinde kalma olasılığına karşı, muhtelif incelemeler yapıldı. Proje antik sit alanı dışındaydı.

Çöp Deponi Tesisleri inşaatı devam ederken, İl Özel İdaresi ise, Çöp Deponi Alanı’na Kaymakçı asvalt yolundan 2 km’lik ulaşım yolunun güzergâhındaki değişikliği bürokratik engel sayarak tüm çalışmaları durdurdu. Yarım kalan tesis, konuyla ilgili kamu kuruluşlarından çözüm desteği alamadı, bu arada Büyükşehir Yasası çıktı ve Çöp Deponi Projeleri İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sorumluluğuna geçti.

90.000 m2 alan sahip ve 3 Lot (havuz) olarak tasarlanan Ödemiş Katı Atık Düzenli depolama alanı Ödemiş ve çevresi için 21 yıl hizmet kapasitesine sahiptir. Projede; saha çevre koruma, sızıntı suyu drenaj şebekesi ve göleti, yağmurlama sistemi, sızıntı suyu arıtma tesisi ve depo gazı sistemi ile yağmursuyu toplama kanalı bulunmaktadır. Eğer engel çıkmasaydı, 2013 yılında hizmete girmesi planlanan ‘Modern Çöp Depolama Tesisi’ %45’i tamamlanmış olarak, 3 yıldan bu yana bitirilmeyi bekliyor.

Ödemiş Belediyesi, 2013 yılında, çevreye saygılı belediyecilik anlayışı ile çöp konteynerlerini yer altına alınmaya başlamış ve Ödemiş’in muhtelif cadde ve sokaklarına 100’e yakın yeraltı çöp konteyneri monte edilmişti.

Ödemiş’te çöplerin sokaklardan yeraltı konteynerleri ile toplanması, Balabanlı Yolu kıyısındaki ayrıştırma tesislerine taşınması, burada biyogaza dönüştürülen çöplerden kalanların Kaymakçı Yolu kıyısındaki Çöp Deponi Alanına götürülüp, modern usullerle imhası projesi, yani; komple bir ‘Çevre Koruma Projesi’, 2014 seçimlerinden bu yana, önce anlaşılmayı sonra da, Belediye bürokratlarının hızlanmasını bekliyor.