‘Ölümcül Toz’ Paniği Meclis Gündeminde
Tehlikeli madde içerdiği gerekçesiyle hiçbir ülkede sökümü yapılmayan, önce Fransa’ya ardından Malta’ya gönderilen; ancak iki ülkede de ‘tehlikeli madde içerdiği’ gerekçesiyle kabul edilmeyen 81 bin 792 grastonajlı ve 18 bin tonluk gaz tankerli Saint Kiss&Nevis Federasyonu bayraklı Methania adlı gemi adı ‘Ethan’ değiştirilerek Türkiye’ye getirilmişti.
Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü yaptığı incelemelerde ‘gemide tehlikeli madde olmadığı’ ve sökümün yapılabileceğini raporlanmıştı. İzmir Aliağa’daki Gemi Söküm Tesisleri’ne getirilen gemi Ege Çelik San. Tic. A.Ş. tarafından sökülmeye başlanmıştı.
Çevreciler, AB ülkelerinin yanı sıra Türkiye’de ticareti, alımı-satımı yasaklanan asbest maddeli geminin sökümünün yapılmasının Basel ve Hong Kong sözleşmelerine göre aykırı ve yasak olduğunu vurgulayarak, gemi sökümünün durdurulması talebiyle yürütmeyi durdurma davası açmıştı. Ancak, yürütmeyi durdurma davasının devam etmesine rağmen geminin sökümünün tamamlandığı ve hurdalarının da Yeni Foça’daki bir fabrikaya satıldığı ifade edildi.
‘Ölümcül toz’ adı verilen asbestin Türkiye’de ticaretinin yasak olmasına rağmen alenen sökümünün yapıldığı ifade edilirken; Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği gemideki zehirli asbest miktarının 405 kilogram olduğunu belirtti.
Konuyu meclise taşıyan CHP İzmir Milletvekili Murat Bakan; “İlgili zehirli maddenin lif halinde bulunduğu ve havaya karışması halinde insanların akciğer ya da gırtlak kanseri olma riski altında olduğu söyleniyor. Zehirli atıkların akıbeti hakkındaki şüpheler nedeniyle gemi söküm bölgesinde yaşayan insanlar başta olmak üzere tüm İzmirli vatandaşlar tedirgin. Bakanlıktan acil açıklama bekliyoruz.” dedi.
CHP’li Bakan, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki’ye; “Sökümünün tamamlandığı söylenen Ethan gemisinin sökümü tamamlanmış mıdır? Sökümü tamamlandıysa veya söküm devam etmekteyse; geminin sökümünde zehirli maddeler nasıl tespit edilmektedir? Zehirli maddelerin arındırılması nasıl, hangi sıklıkta ve ne süreyle yapılmıştır? Atıklar hangi yöntemlerle nasıl ve ne sıklıkla bertaraf edilmektedir? Eğer söz konusu söküm esnasında 405 kg asbest çıkmışsa gemide zehirli madde olmadığına ilişkin rapor kim tarafından nasıl verilmiştir?” sorularını yöneltti.
